Wydawca treści Wydawca treści

Lasy o szczególnych walorach przyrodniczych

05.07.2023 | Gabriela Ulewicz

Nadleśnictwo Mrągowo dokonało, zgodnie z decyzją dyrektora RDLP, identyfikacji i weryfikacji lasów o szczególnych walorach przyrodniczych wg kryteriów HCVF - FSC - ostatnia aktualizacja 26.08.2021 roku.

Informujemy, że można składać uwagi i propozycje odnośnie lasów o szczególnych walorach przyrodniczych wg kryteriów HCVF w siedzibie Nadleśnictwa Mrągowo. Szczegółowych informacji udziela Gabriela Ulewicz pod nr telefonu 530 995 221 lub e-mail gabriela.ulewicz@olsztyn.lasy.gov.pl

Zestawienie poszczególnych HCVF w Nadleśnictwie Mrągowo:

Lp.	Kategoria HCVF	Powierzchnia całkowita w Nadleśnictwie [ha]	Powierzchnia pokrywająca się z inną formą ochrony przyrody	Identyfikacja formy ochrony	Krótki opis przedmiotu ochrony
1.	HCVF 1.1a - lasy w rezerwatach	286,68	Rezerwaty Przyrody, Natura 2000 , Obszary Chronionego Krajobrazu, Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy	Rezerwaty przyrody	4 rezerwaty: "Dębowo", "Bukowy", "Gązwa", "Piłaki". Powołane zostały w celu ochrony drzewostanów bukowych na krańcu wschodniego zasięgu ("Dębowo" i "Bukowy"), ochrony śródleśnego kompleksu przejściowych i wysokich torfowisk ("Gązwa"), zachowanie i ochrona noclegowisk żurawia w okresie wędrówki wiosennej i jesiennej oraz miejsc gniazdowania i żerowania licznych gat. ptaków oraz stanowisk gat. roślin rzadkich i podlegających ochronie ("Piłaki")
2.	HCVF 1.2 - ostoje zagrożonych i ginących gatunków	1164,78	Rezerwaty Przyrody, Natura 2000, Obszary Chronionego Krajobrazu, Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy, ochrona strefowa ptaków	Ochrona strefowa i stanowiskowa roślin i zwierząt	Ochroną strefową objęto gniazda orlika krzykliwego, bielika, bociana czarnego. W 2022 r. na terenie Nadleśnictwa Mragowo znajdowało się 36 stref ochronnych, przy czym ich ilość ciągle ulega zmianie. Ochroną stanowiskową objęto m in. następujące gatunki roślin: sasanka otwarta, kruszczyk siny, zawilec wielkokwiatowy, pióropusznik strusi.
3.	HCVF 2 - kompleksy leśne odgrywające znaczącą rolę w krajobrazie w skali krajowej, makroregionalnej lub globalnej	6727,27	Natura 2000, Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy, Obszar Chronionego Krajobrazu	Natura 2000	Całość położona na obszarze Puszczy Piskiej - jednego z większych w skali kraju puszczańskich kompleksów leśnych. Kompleks ten jest jednocześnie Międzynarodową Ostoją Ptaków IBA oraz ostoją dużych drapieżników: wilka i rysia. Obszary Natura 2000: Dyrektywa Ptasia - "Puszcza Piska", Dyrektywa Siedliskowa - "Ostoja Piska" i "Gązwa"
4.	HCVF 3.1 - obszary obejmujące występowanie skrajnie rzadkich, ginących i zagrożonych ekosystemów	347,22	Natura 2000	Siedliska przyrodniczo cenne objęte ochroną w ramach unijnej Dyrektywy Siedliskowej	Do tej kategorii włączono ekosystemy leśne m.in: bory bagienne, świerczyny borealne na torfie, sosnowo-brzozowe lasy bagienne, grądy zboczowe, łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe oraz ekosystemy nieleśne: torfowiska wysokie i przejściowe.
5.	HCVF 3.2 - obszary obejmujące występowanie rzadkich, ginących i zagrożonych ekosystemów w skali Europy (w Polsce występujące częściej)	618,88	Natura 2000, Rezerwaty Przyrody, Obszary Chronionego Krajobrazu, Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy	Siedliska przyrodniczo cenne objęte ochroną w ramach unijnej Dyrektywy siedliskowej	Do tej kategorii włączono grądy subkontynentalne oraz łęgi olszowe, źródliskowe lasy olszowe na niżu.
6.	HCVF 4.1 - lasy wodochronne	1487,08	Natura 2000, Obszary Chronionego Krajobrazu, Zespół Przyrodniczo Krajobrazowy	Lasy wodochronne	Chronią zasoby wód powierzchniowych i podziemnych, regulują stosunki wodne w zlewni oraz na obszarach wododziałów. Zlokalizowane są nad brzegami jezior, rzek i innych cieków oraz zbiorników wodnych.
7.	HCVF 6 - lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności	73,05		brak	Obszary leśne uczęszczane rekreacyjnie przez mieszkańców Mrągowa, obszary leśne wokół Sanktuarium Maryjnego w Świętej Lipce, wokół trasy pielgrzymkowej Reszel-Święta Lipka, miejsca śródleśnych mogił i cmentarzy oraz stanowiska archeologiczne.

Zasady gospodarowania w lasach o szczególnych walorach przyrodniczych zidentyfikowanych wg kryteriów HCVF (High Conservation Vaule Forests) adaptowanych do warunków Polski przez Związek Stowarzyszeń "Grupa Robocza FSC - Polska":

Nazwa obiektu	Zasada gospodarowania wg FSC
HCVF 1.1a - lasy w rezerwatach	Dopuszczalne są tylko działania wynikające z planu ochrony przyrody, a w przypadku jego braku wynikające z rocznych lub wieloletnich zadań ochronnych ustalonych przez RDOŚ z uwzględnieniem zasady "pierwszeństwa dla przyrody".
HCVF 1.2 - ostoje zagrożonych i ginących gatunków	W związku z różnorodnością wymagań dla poszczególnych gatunków nie można określić wspólnych zasad gospodarowania w lasach tej grupy. Rozstrzygającym staje się kryterium zachowania gatunku w tzw. "właściwym stanie ochrony". Dla gatunków objętych ochroną strefową obligatoryjne staje się wyznaczanie i i konsekwentna ochrona takich stref.
HCVF 2 - kompleksy lesne odgrywające znaczącą rolę w krajobrazie w skali krajowej, makroregionalnej lub globalnej	Zachowanie charakteru wielkiego kompleksu leśnego z uwzględnieniem kluczowych elementów w krajobrazie leśnym np. starodrzewi, lasów przy rzekach i jeziorach. Należy również uwzględnić zachowanie ekosystemów otwartych np. łąki, bagna itp.
HCVF 3.1 - obszary obejmujące występowanie skrajnie rzadkich, ginących i zagrożonych ekosystemów	Lasy te powinny być wyłączone z użytkowania rębnego z ewentualnym dopuszczeniem ingerencji człowieka w przypadku zagrożenia funkcjonowania ekosystemu (np. wkraczanie świerka lub leszczyny i grabu w świetlistych dąbrowach). W przypadku torfowisk wskazane jest usuwanie zadrzewień i zakrzaczeń oraz poprawa stosunków wodnych. Natomiast na łąkach trzęślicowych wymagane jest późne koszenie z usunięciem biomasy.
HCVF 3.2 - obszary obejmujące występowanie rzadkich, ginących i zagrożonych ekosystemów w skali Europy (w Polsce występujące częściej)	Generalnie w lasach tych należy zachować siedlisko przyrodnicze we właściwym stanie ochrony" poprzez: a) osiągnięcie zgodności docelowego typu drzewostanu ze składem gatunkowym odpowiednim dla naturalnego zbiorowiska leśnego, b) niepomniejszanie udziału procentowego starodrzewi i zachowanie ich ciągłości przestrzennej, c) niepomniejszanie średniego wieku i zasobności, d) zachowanie lub pilne i intensywne odtworzenie elementów ważnych dla różnorodności biologicznej ekosystemu (grube drzewa, martwe drzewa, wykroty, zróżnicowanie struktury przestrzennej itp.)
HCVF 4.1 - lasy wodochronne	Zgodnie z Zasadami Hodowli Lasu z uwzględnieniem modyfikacji zmierzających do wydłużenia okresu odnowienia, przebudowy składu gatunkowego itp. W przypadku klęsk żywiołowych dopuszcza się stosowanie zrębów zupełnych.
HCVF 6 - lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności	Zagospodarowanie powinno uwzględniać wolę i opinię lokalnej społeczności.

Poniżej zestawienie kategorii HCVF wg leśnictw oraz mapy lasów o szczególnych walorach przyrodniczych (HCVF) na terenie Nadleśnictwa Mrągowo.

Obecnie obowiązuje decyzja Nadleśniczego Nadleśnictwa Mrągowo nr 40 z dnia 22.09.2021 r. w sprawie ustanowienia lasów o szczególnych walorach przyrodniczych HCVF oraz ekosystemów referencyjnych.

Materiały do pobrania

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

PRZERAŻAJĄCE CUDA W LESIE

02.06.2020 | Natalia Majka- Niedźwiedzka

Fot. D. Giers

Fot. D . Giers

Fot. D. Giers

Gdy wiosna jest sucha a dni stają się coraz cieplejsze zaczynają dziać się cuda w lesie. Istnieje zjawisko którego pojawienie się może wzbudzić w nas grozę, a jego obraz wygląda jak z horrorów. Mowa tu o ogołoconych z liści krzewach i drzewach całych oprzędzonych pajęczynami.

Najczęściej takie fascynujące zjawisko możemy zaobserwować wzdłuż dróg. Jak się to dzieje, że krzewy są pozbawione liści i owinięte pajęczymi nićmi?

Jeżeli takiej przędzy przyjrzymy się dokładniej nie zauważymy tam pająków, lecz małe larwy i to właśnie one są odpowiedzialne za powstanie takiego zjawiska. Są to larwy motyli namiotników. Aby doszło do takiego zjawiska muszą być złożone jaja. Z nastaniem wiosny gąsienice wykluwają się z jaj i od razu przystępują do żeru. Na początku żywią się młodymi listkami, lecz gdy młodych już nie ma to starszymi, twardszymi też nie pogardzą. Jeżeli nie ma żadnego zagrożenia dla larw jak np. przymrozki, to gąsienic jest tak dużo, że potrafią opanować cały krzew lub drzewo. Im więcej jedzą tym więcej wytwarzają przędzy. Gdy gąsienice są już wystarczająco odżywione owijają się w kokon i czekają na przepoczwarczenie w małe srebrno- szare motyle. Niestety przez to, że owady te są monofagami nie wszystkie zdążą się przeobrazić w motyle. Gdy już zabraknie krzewów danego gatunku dookoła miejsca gdzie się wykluły gąsienice umierają z głodu.

Przerażający jest widok szkieletu krzewu lub drzewa owiniętego pajęczymi nićmi. Krajobraz ten jednak nie trwa długo. Rośliny zaraz zaczynają puszczać nowe liście którym nic już nie grozi. Namiotniki nie stanowią zagrożenia dla naszej roślinności.

Jest to fascynujące zjawisko, które może budzić strach i obrzydzenie, ale na pewno warto mu się przyjrzeć dokładniej. Bo nic w przyrodzie nie jest na tyle straszne, żeby nie pogłębiać swojej wiedzy!