Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Pomniki przyrody
Pomniki przyrody
Głaz granitognejs z granatami w leśnictwie Boże w Słowiczym Jarze
Dąb w Rybnie, fot. archiwum
Magnolia w Jedrychowie, fot. archiwum
Pomniki przyrody to zwykle pojedyncze okazy przyrody ożywionej bądź nieożywionej. Najczęściej występującymi w lasach pomnikami przyrody są najstarsze i największe drzewa. W 2021 r. na gruntach w zarządzie LP było 11 711 pomników przyrody, z czego 9 tys. stanowiły pojedyncze drzewa, a 1426 grupy drzew.
Na terenie naszego nadleśnictwa występuje następujące pomniki przyrody:
- Trzy cisy w Leśnictwie Surmówka Nr 50 – 1952 r.
- Głaz – granit szary w Leśnictwie Grzybowo Nr 285 – 1961 r.
- Głaz – granitognejs z granatami w Leśnictwie Boże Nr 286 – 1961 r.
- Dąb w Leśnictwo Reszel Nr 410 – 1961 r.
- Sześć dębów w Leśnictwie Reszel Nr 411 – 1984 r.
- Dąb w Leśnictwie Dębowo Nr 488 – 1984 r.
- Dąb w Leśnictwie Reszel Nr 502 – 1988 r.
- Modrzew europejski w Leśnictwie Surmówka Nr 590 – 1992 r.
- Grupa 4 modrzewi europejskich w Leśnictwie Surmówka Nr 589 – 1992 r.
- Głaz – granit różowy w Leśnictwie Grzybowo Nr 957 – 2001 r.
- Dziesięć dębów w Leśnictwie Święta Lipka Nr 396 – 1992 r.
- Dąb szypułkowy w Leśnictwie Święta Lipka Nr 511 – 1989 r.
W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Mrągowo poza Lasami Państwowymi znajduje się jeszcze kilkanaście pomników przyrody:
- magnolia drzewiasta w Jędrychowie Nr 252 – 1959 r.
- dwa głazy „Bliźnięta" - granity szaroróżowe w Muntowie Nr 284 – 1961 r.
- głaz - różowy granit rapakiri w Łężanach Nr 292 – 1963 r.
- dąb w pobliżu Kruz Nr 377 – 1893 r.
- lipa w Mrągowie Nr 380 – 1984 r.
- dziesięć dębów w Świętej Lipce Nr 396 – 1984 r.
- dąb w pobliżu Kozaka Wielkiego Nr 512 – 1989 r.
- cztery dęby w Sorkwitach Nr 587 – 1992 r.
- dąb w Sorkwitach Nr 588 – 1992 r.
- dąb w Rozogach Nr 591 – 1992 r.
- trzy dęby w Sorkwitach Nr 592 – 1992 r.
- miłorząb dwuklapowy w Sorkwitach Nr 593 – 1992 r.
- lipa w Jełmuniu Nr 595 – 1992 r.
- dąb w Rybnie Nr 596 – 1992 r.
- trzy dęby w Rybnie Nr 597 – 1992 r.
- lipa w Kozłowie Nr 598 – 1992 r.
- głaz przy drodze Janiszewo – Choszczewo Nr 601 – 1992 r.
- osiem dębów w Świętej Lipce Nr 610 – 1992 r.